Κλεάνθους: ύμνος προς τόν Δία..

Κλεάνθους: ύμνος προς τόν Δία..

Η θεολογία τού Κλεάνθους εκφράζεται πλήρως είς τόν περίφημον ύμνο του προς τόν Δία. Επειδή ό ύμνος ούτος είναι μία έκ τών αξιοσημείωτων εκδηλώσεων του θρησκευτικού βιώματος, προσθέτουμε τούτον, όπως μας τόν διέσωσεν ό Στοβαίος (Εκλ. 1, 1, 12 σελ. 25):

«Κύδιστ’ αθανάτων, πολυώνυμε, παγκρατές αεί
Ζεύ φύσεως αρχηγέ, νόμου μέτα πάντα κυβερνών,
χαίρε σέ γάρ πάντεσσι θέμις θνητοίσι προσαυδάν.

Έκ σου γάρ γένος είσ' ήχου μίμημα λαχόντες

μούνοι, όσα ζώει τε και έρπει θνήτ' έπί γαίαν

τω σε καθυμνήσω και σον κράτος αίέν άείσω.

σοι δή πάς όδε κόσμος, έλισσόμενος περί γαιαν,

πείθεται, ή κεν άγης και εκών υπό σείο κρατείται

τοίον έχεις υποεργόν άνικήτοις ύπό χερσίν

άμφήκη, πυρόεντα άειζώοντα κεραυνόν

του γάρ ύπό πληγήις φύσεως πάντ' έργα τελείται·

ώ σύ κατευθύνεις κοινόν λόγον, ος διά πάντων

φοιτά, μιγνύμενος μεγάλοις μικροίς τε φάεσσι

ώ σύ τόσσος γεγαώς ύπατος βασιλεύεις διά παντός.

Ούτέ τι γίγνεται έργον έπί χθονί σού δίχα δαίμον

ούτε κατ' αίθέριον θείον πόλον, ούτε ένι πόντω,

πλην όπόσα ρέζουσι κακοί σφεταίραισιν άνοίαις'

άλλα σύ και τά περισσά έπίσταται άρτια, θείναι

και κοσμείν τάκοσμα και ού φίλα σοι φίλα εστίν,

ώδε γάρ είς έν πάντα συνήρμοκας έσθλά κακοίσι,

ώσθ' ένα γίγνεσθαι πάντων λόγον αίέν έόντα,

δν φεύγοντες έώσι δσσι θνητών κακοί είσι

δύσμοροι, οι τ' αγαθών μέν άεί κτήσιν ποθέοντες

ουτ' έσορώσι θεού κοινόν νόμον, ούτε κλύουσιν,

ώ κεν πειθόμενοι σύν νώ βίον έσθλόν έχοιεν

αυτοί δ' αύθ' όρμώσιν όνοι κακόν άλλος έπ' άλλο,

οί μέν υπέρ δόξης σπουδήν δυσέριστον έχοντες,

οι δ' έπί κερδοσύνας τετραμμένοι ούδένι κόσμω,

άλλοι δ' είς άνεσιν καί σώματος ηδέα έργα,

άλλα κακοίς έπέκυρσαν, έπ' άλλοτε δ' άλλα φέρονται

σπεύδοντες μάλα πάμπαν εναντία τώνδε γενέσθαι.

Άλλα Ζεύ πάνδωρε κελαινεφές, άργικέραυνε,

ανθρώπους μέν ρύου, άπειροσύνης άπό λυγρής

ην σύ πάτερ σκέδασαν ψυχής άπο, δός δέ κυρήσαι

γνώμης ή πίσυνος σύ δίκης μετά πάντα κυβερνάς

οφρ' άν τιμηθέντες άμειβώμεσθά σε τιμή,

ύμνούντες τά σά έργα διηνεκές, ώς έπέοικε

θνητόν έόντ' έπεί ούτε βροτοίς γέρας άλλο τι μείζον

ούτε θεοίς, ή κοινόν άεί νόμον έν δίκη ύμνείν».

ΑΠΟΔΟΣΗ:

Ενδοξότατε έκ τών αθανάτων, κάτοχε πολλών ονομάτων και αιωνίας παντοδυναμίας, Ζεύ, αρχηγέ τής φύσεως, σύ ό όποιος κυβερνάς τά πάντα μετά δικαιοσύνης χαίρε, διότι ό­λων τών θνητών καθήκον είναι νά σέ προσφωνούν. Διότι κατά­γονται άπό σέ, λαβόντες ώς μερίδιον τήν δι' ήχου (δηλαδή διά τής γλώσσης) άπομίμησιν (μιμητικήν παράστασιν και έκφρασιν τών πραγμάτων), μόνοι έξ όλων τών ζώων όσα ζουν και σύρονται όντα θνητά επάνω είς τήν γήν. Διά τούτο θά σέ υμνήσω και την κυριαρχία σου διαρκώς θά τραγουδώ. Διότι είς σέ όλος αυτός έδώ ό κόσμος, στρεφόμενος κυκλικώς γύρω άπό τήν γήν, υπακούει (κινούμενος), εις οιανδήποτε διεύθυνσιν τόν οδηγείς και μέ την θέλησίν του κυριαρχείται υπό σοϋ. Διότι έχεις ένα τόσον ίσχυρόν έκτελεοτήν τής θελήσεως σου κάτω άπό τάς ανίκητους χείρας σου τόν άμφίστομον, πυρετώ­δη και αίωνίαν ζωήν -έχοντα κεραυνόν. Διότι κάτω άπό τά πλή­γματα αυτού εκτελούνται όλαι αι ένέργειαι τής φύσεως. Διά τούτου σύ κατευθύνεις τόν κοινόν λόγον, όστις περιτριγυρίζει διά μέσου ολοκλήρου του σύμπαντος, άναμιγνυόμενος και μέ τά μεγάλα και μέ τά μικρά φωτεινά ουράνια σώματα. Διά τούτου (του κεραυνού) έχεις γίνει υπέρτατη συνεκτική κίνησις καί βασιλεύεις διά μέσου όλου του σύμπαντος. Και δέν γίνε­ται χωρίς τήν θέλησίν σου, θεέ μου, κανέν έργον, ούτε επάνω είς τήν γήν, ούτε είς τήν ούρανίαν θεϊκήν σφαίρα, ούτε εις την θάλασσαν, έκτος εκείνων, τά όποια διαπράττουν οι κακοί διά τών ιδικών των ανοησιών. Άλλα σύ γνωρίζεις καί τά πε­ριττά (τά μη τέλεια) νά τά καθιστάς άρτια (τέλεια), και τά άκοσμα νά τά κάμνης κόσμια καί τά μή αγαπητά είναι είς σέ αγαπητά. Διότι τοιουτοτρόπως έχεις συνενώσει τά πάντα είς ενότητα καί τά κακά μέ τά καλά, ώστε νά άποτελήται έξ όλων εις ενιαίος λόγος, όστις έχει αίωνίαν ύπαρξη. Αυτόν τόν αποφεύγουν καί δέν τόν προσέχουν όσοι έκ τών θνητών δέν είναι καλοί. 0ι δυστυχείς! Ένώ ποθούν τήν άπόκτησιν τών αγαθών, ούτε βλέπουν, ούτε άκούουν τόν κοινόν νόμον, εις τόν οποίον, έάν ήθελον υπακούσει θά είχαν μετά φρονήσεως ζωήν ευτυχισμένη. 0ι ίδιοι δέ άφ' έτερου ορμούν χωρίς φρόνησιν, ό καθείς είς διαφορετικόν κακόν, άλλοι μέν καταβάλλοντες προσπάθειαν γεννώσαν έριδας διά τήν άπόκτησιν δόξης, άλ­λοι δέ έχοντες στραφή προς κερδοσκοπίαν κατά τρόπον ουχί κόσμιον, καί άλλοι είς άνάπαυσιν καί εις τάς σωματικάς ήδονάς. Άλλα συνήθως προσκρούουν είς ατυχήματα, εις κάθε δέ περίπτωσιν παρασύρονται είς διαφορετικά πράγματα, ενώ ή προσπάθεια των ήτο νά παραχθούν πράγματα έξ ολοκλήρου αντίθετα άπό αυτά, τά όποια συνέβησαν είς αυτούς. Άλλα, Ζεύ, όστις δωρίζεις τά πάντα, συνάζεις τά μαύρα σύννεφα καί έξακοντίζεις τόν λαμπρόν κεραυνόν, τους ανθρώπους σώζε άπό τήν άξιοθρήνητον έλλειψιν κατανοήσεως τών πραγμάτων. Αύτήν, σύ πάτερ, παρακαλώ νά τήν σκορπίσης μακράν άπό τήν ψυχήν, παραχώρησαν δέ είς αυτούς νά γίνουν μέτοχοι είς τήν δικαιοσύνην σου, μετά τής οποίας σύ τά πάντα κυβερνάς, να, αφού τιμηθώμεν, σέ τιμήσωμεν δι' άνταποδόσεως τής τι­μής, ύμνούντες διαρκώς τά έργα σου, όπως αρμόζει εις άνθρωπον, όστις είναι θνητός· διότι ούτε είς τους θνητούς, ούτε εις τους θεούς παρεχωρήθη άλλη χάρις μεγαλύτερα, άπό τό νά τιμούν τόν κοινόν νόμον, πάντοτε σύμφωνα μέ τό δίκαιον.

Αναρτήθηκε εδώ